Zachować twarz

Jestem pewna, iż moje odczucia podzieli wiele z Was. Te, które znają chociażby serial "Six Feet Under" ("Sześć stóp pod ziemią") miały zapewnie okazję
pozachwycać się parą gejów, których związek tworzy jeden z głównych wątków. Ich miłość, wzajemne relacje, wspólne smutki, radości, przeżycia etc. są pokazywane w cudownie naturalny sposób, (czego niestety nie znajduję
np. u którejkolwiek z bohaterek "The L Word"), który jak dotąd, takie odnoszę wrażenie, zarezerwowany jest dla par heteroseksualnych. Jednakże coś zaczyna się zmieniać i mam nadzieję, że jest to trwały trend, który zrobi wyłom nie tylko w kinematografii, między innymi za sprawą Alice Wu i jej debiutanckiego filmu "Saving Face".

Wszystko zaczęło się w 2001 roku, kiedy to specjalistka od projektowania systemów komputerowych Alice Wu dostała za swój scenariusz nagrodę CAPE (Coalition of Asian Pacifics in Entertainment). Dało jej to otwartą drogę do ekranizacji, czego podjęła się na własną rękę przy pomocy niezależnego światka filmowego USA. Z dużym sukcesem jak na pierwsze podejście, gdyż gotowy w 2004 roku obraz zostaje nominowany do prestiżowej nowojorskiej nagrody Gotham w kategorii reżyserski debiut. Zaś po prezentacjach na znanych filmowych
festiwalach nie tylko w Stanach Zjednoczonych, ale i w Kanadzie (Toronto), Hong Kongu, Brazylii (Sao Paulo) zaczyna się w drugiej połowie 2005 roku dystrybucja na szeroką skalę, która między innymi dotarła w grudniu do Hiszpanii i... Węgier. Skoro w Polsce zdobyto się na "Goldfish Memory", to czemu nie miałoby być miejsca na znacznie lepsze "Saving Face"?

Lepsze, bo mimo że traktuje o perypetiach córki i matki, z których ta pierwsza wyrwała się z okowów mieszkania w hermetycznej i tradycyjnej chińskiej dzielnicy, zaś druga zostaje z niej wbrew swej woli wyrzucona, jest w całej rozciągłości uniwersalne, dotykające w głęboki sposób, a zarazem z wielkim wdziękiem najbardziej podstawowej kwestii, jak żyć w zgodzie ze sobą i innymi, w domyśle bliższą lub dalszą rodziną, bo na ogół właściwych znajomych się wybiera, rodziny nie. W nieco szerszym ujęciu, do czego zresztą nawiązuje tytuł, chodzi o to, ile dać z siebie, by zachować swoją twarz (maskę) w danej społeczności. Myślę, że można być zaskoczonym, kiedy oglądając właściwie wyłącznie (z jednym wyjątkiem) azjatyckich bohaterów, odnosi się wrażenie wielokulturowości - w tym sensie, że to też moje. Zdecydowanie uniknięto zarówno płaskiego przebiegania po wątkach, jak i burleski pt. co się dzieje, gdy matka wprowadza się do córki, podczas gdy ta akurat zaczyna swój związek z kobietą. Dzieje się tak nie tyle za sprawą olśniewającej gry odtwórczyń głównych ról, w tym zwłaszcza Joan Chen zdecydowanie wyłamującej się z niesprawiedliwego emploi femme fatale, które przylgnęło doń za sprawą Lyncha ("Twin Peaks") - gra tu dosłownie wszystko z wielkim mistrzostwem, ujawniając także przy tym niesamowity zmysł komizmu - ale przede wszystkim dzięki autentycznym dialogom, umiejętnemu wyważeniu proporcji w misternie i konsekwentnie prowadzonej fabule przy dobrze wkomponowanej scenografii połączonej z więcej niż niezłym tłem muzycznym (polecam szczególnie piosenkę "Love is Strange" Leony Naess). Nie znajdziecie nic absolutnie z dydaktyzmu, ponuractwa, drętwoty, dłużyzn, stereotypizacji (wg mnie jest to najwyższa pochwała odnośnie twórców w zakresie kultury) w historii dojrzewania matki i córki, każdej z osobna, włącznie z ich związkami, i do siebie nawzajem. Jako ciekawostkę dodam, że osnową scenariusza był własny coming out reżyserki, która wciąż nie jest pewna, czy zagrzeje miejsce w tzw. przemyśle filmowym, ale sądzę, że taki dylemat na poważnie będzie rozważany najwcześniej po premierze jej ciekawie zapowiadającego się "Foreign Babes in Beijing", co ma nastąpić w tym roku. Czekam nań z wielką niecierpliwością, a tymczasem zapraszam gorąco do obejrzenia "Saving Face"!

"Saving Face" /"Zachować twarz"/ (USA 2004) *******
Reżyseria & scenariusz: Alice Wu
Występują: Michelle Krusiec, Joan Chen, Lynn Chen
Czas: 91 min