Lesbijki nigdy dotąd nie były w Polsce głównymi bohaterkami seksualnych poradników, o ile w ogóle w nich występowały. Tutaj znajdą nie tylko dużą porcję wiedzy, okazję do refleksji czy nawet treningu odkrywającego przed nimi nowe pole doświadczeń, ale przede wszystkim przyjemność. Z powodu bycia w centrum zainteresowania, wielostronnego ujęcia tematu (bo seks to nie tylko seks) i pięknych fotografii.
Ponadto, jak pisze w jednym z pierwszych rozdziałów edukatorka seksualna Alicja Długołęcka, dla sfery seksu fundamentalna jest nie orientacja seksualna, ale kultura w jakiej żyjemy. A więc nasz wspólny teren nawyków, mitów, wyobrażeń, opowieści naszych matek, babek, sióstr, przyjaciółek, kochanek i partnerek. O tym, na co same sobie pozwalają (lub nie) i jak traktują swoje ciało oraz życie intymne. Wszystkie te historie są naszą mapą, wraz z jej białymi plamami. Bez względu na to, jaka jest nasza orientacja psychoseksualna.
Na szczęście mapę naszego ciała same możemy uzupełniać, wzbogacać i cieszyć się nią. Ten album przełamuje po wielokroć tabu, które narosło wokół seksualności kobiet. To wspaniała, pionierska książka.
Anna Laszuk, dziennikarka radia TOK FM
autorka książki o lesbijkach "Dziewczyny, wyjdźcie z szafy!"
"Kiedy kobieta kocha kobietę" powstała po to, żeby ludziom ułatwić życie. Żeby wspomóc te, które cierpią bez powodu, szarpią się same ze sobą, z rodziną, otoczeniem, noszą w sobie wewnętrzne lub na sobie zewnętrzne piętno, kryją się przed innymi z powodu CUDZYCH uprzedzeń. Ludzie – czyli kobiety, kobiety – w tym przypadku lesbijki. Piszę „ludzie” bo ta książka jest pro-kobieca, pro-lesbijska, a zatem pro-ludzka.
Pełna taktu, i mówi wprost. Pełna wiedzy prowadzi nas przez różne aspekty lesbijskiego samopoznawania i samookreślania się, od dojrzewania po dojrzałość. Przez psychiczną, erotyczną, seksualną, społeczną tożsamość lesbijek. Słowami autorki lub samych kobiet, ich wierszami, fantazjami seksualnymi, zwierzeniami.
I owszem, można się też dowiedzieć "jak one to robią", a także jak mogą to robić jeszcze lepiej.
Ta wiedza jest nam potrzebna. Nam, lesbijkom, nam – kobietom, mężczyznom, nam – społeczeństwu.
To właśnie taka książka, która powinna być używana w szkołach, w ramach edukacji seksualnej i społecznej.
Nie będzie, nie teraz. Tym bardziej trzeba ją przeczytać.
Bożena Umińska- Keff
To jest książka o miłości. Skierowana przede wszystkim do lesbijek, ujmująca ich perspektywę. Autorki z otwartością i taktem poruszają się w intymnej przestrzeni, jaką tworzy związek dwóch kobiet.
Książka jest wieloaspektowa. Omawia procesy rozwoju psychoseksualnego, charakterystykę seksualności kobiecej, dojrzewanie samoakceptacji. Autorki opisują etapy miłości i pożądania w związku lesbijskim, wychodzą naprzeciw problemom, które towarzyszą relacjom intymnym. Przełamują tabu – piszą wprost o seksie lesbijek, omawiają techniki sztuki kochania.
Największą wartością książki jest zwrócenie uwagi na społeczną „niewidzialność” lesbijek i wynikające zeń konsekwencje dla ich życia i tożsamości. Książka – bogato wsparta bezpośrednimi wypowiedziami kobiet zaproszonych do jej współtworzenia – stanowi swoisty „dowód” – lesbijki istnieją, mieszkają w sąsiedztwie, tworzą związki, borykają się z wyzwaniami rzeczywistości, czasem wychowują dzieci. I – jak większość z nas – pragną żyć bez udawania, że są kimś innym niż są.
Ważna – bo pierwsza w Polsce tak wielowymiarowa – pozycja dla kobiet nieheteroseksualnych oraz wszystkich, którzy chcą lepiej rozumieć różnorodność w tym obszarze. A także dla tych, którzy są gotowi oswajać nieznane.
Dorota Ziółkowska-Maciaszek, psycholożka, psychoterapeutka, pracuje z osobami o orientacji homoseksualnej
Centrum Pomocy Profesjonalnej, Warszawa
Bardzo interesująca książka i wyjątkowa. Przedstawia bogatą panoramę świata kobiet – nieheteroseksualnych (głównie lesbijek, biseksualistek, ale także transseksualistek, transwestytek…) w okresie od dzieciństwa do starości. Poznajemy w niej złożony proces formowania się tożsamości i orientacji seksualnej, miłości, związków, relacji z otoczeniem. Nie będzie przesadą stwierdzenie, że jedna z części tej książki to współczesna „Kamasutra” dla lesbijek, poświęcona kreowaniu świata fantazji erotycznych, poznawania własnego ciała, bliskości intymnej i sztuce kochania się.
Dla kobiet nieheteroseksualnych jest bardzo cennym poradnikiem życiowym, pomaga w zaakceptowaniu siebie, rozwoju potencjału psychicznego i seksualnego, uzyskania harmonii, tworzenia udanego związku i zaspokojenia potrzeby rodzicielstwa.
Wielu Czytelnikom ta książka pomoże zrozumieć specyficzność świata kobiet nieheteroseksualnych, uwolni od homo- i biseksofobii, różnych stereotypów.
Niewątpliwym walorem tej książki jest autentyzm, osobiste zwierzenia wielu kobiet, opis praktycznych ćwiczeń służących rozwojowi seksualności i sztuki miłosnej, erudycja i własne doświadczenia Autorek. Ich pasja godna jest podziwu. Są też świadome, że wiele poglądów i opisów seksualnych ćwiczeń będzie ocenianych kontrowersyjnie a nawet może sprowokować wrogość. Warto w tym miejscu przypomnieć, że wielu autorów książek poświęconych seksualności i sztuce miłosnej spotkało się z agresją i niezrozumieniem. Taką płaci się cenę za nowatorskie poglądy. Na szczęście czasy się zmieniają i coraz więcej jest tolerancji i akceptacji wobec gejów, lesbijek i biseksualistek/ów.
Zbigniew Lew-Starowicz
Katedra Seksuologii i Psychoterapii
Wydział Psychologii WSFiZ – Warszawa
O autorkach:
Dr Alicja Długołęcka – pedagożka, doktor nauk humanistycznych, uczennica prof. Andrzeja Jaczewskiego i prof. Zbigniewa Lwa-Starowicza, jest adiunktką na Wydziale Rehabilitacji w Warszawie, gdzie prowadzi zajęcia z podstaw psychoterapii i rehabilitacji seksualnej. Od wielu lat zajmuje się edukacją psychoseksualną – prowadzi szkolenia dla specjalistów i młodzieży, warsztaty dla kobiet, jest wykładowczynią na Podyplomowych Studiach Wychowania Seksualnego i Podstaw Psychoterapii, autorką licznych książek i artykułów z tego zakresu, m.in. podręcznika dla gimnazjalistów przygotowującego do „wychowania do życia w rodzinie” i monografii „Edukacja seksualna”, a także pierwszej w Polsce naukowej książki poświęconej homoseksualnym kobietom „Pokochałaś kobietę”. Swoją pracę naukową i popularyzatorską poświęca profilaktyce zaburzeń psychoseksualnych, szeroko rozumianej edukacji seksualnej i propagowaniu „zdrowia seksualnego”.
Agata Engel-Bernatowicz – psychoterapeutka. W 2001 r. ukończyła Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego, specjalizacja: wspieranie rozwoju osobowości, a następnie, ze specjalnym wyróżnieniem, trzyletni podyplomowy kurs terapii poznawczo-behawioralnej (Oxford Cogintive Therapy Center). Prowadzi terapię indywidualną i grupową w zakresie wspierania rozwoju osobowości oraz wybranych kompetencji osobowościowych. Od 2000 r. pracuje terapeutycznie z osobami o orientacji homoseksualnej i biseksualnej (praca indywidualna, grupowa, terapia par i rodzin), w zakresie samoakceptacji, nabywania i pogłębiania umiejętności radzenia sobie z trudnościami i wyzwaniami życiowymi oraz przygotowań do rozmów z najbliższymi o najintymniejszych sprawach (tzw. coming out).
Również od 2000 r. datuje się jej współpraca ze Stowarzyszeniem Lambda Warszawa, gdzie m.in. prowadziła grupy wsparcia i terapeutyczne dla lesbijek i gejów w zakresie samoakceptacji i radzenia sobie z życiowymi trudnościami. Organizuje warsztaty rozwojowe oraz umiejętności wychowawczych dla rodziców i nauczycieli. Od 2001 prowadziła zajęcia w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej (SWPS) w Warszawie z zakresu psychologii stosowanej. Obecnie na urlopie macierzyńskim, wychowuje dwuletnią córeczkę, Igę.
Współautorka książek: „Coming out. Ujawnienie orientacji psychoseksualnej-zaproszenie do dialogu” oraz „Wywiad Psychologiczny” pod redakcją Katarzyny Stęplewskiej-Żakowicz i Krzysztofa Kreutza, gdzie poświęciła osobny rozdział zagadnieniom grupowej pracy psychologicznej (grupom wsparcia) dla osób homoseksualnych. Autorka artykułów, felietonów, wykładów popularyzujących w polskim społeczeństwie wiedzę na temat psychoseksualności człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień homo-, bi- i transseksualności.
Agnieszka Kramm – psycholożka, psychoterapeutka. Pracuje z kobietami, parami, prowadzi terapię indywidualną, rodzinną, dla par homo- i heteroseksualnych, warsztaty rozwojowe, grupy terapeutyczne, grupy wsparcia, szkolenia. Prowadzi autorskie programy aktywizujące dla kobiet bezrobotnych. Współpracuje z Akademią POP, Dojrzewalnią Róż, Ulicą Siostrzaną.
Zajmowała się adaptacją części książki „Nasze ciała, nasze życie” dotyczącą lesbijek.
Prowadzi własną firmę. Współorganizuje i prowadzi liczne ogólnopolskie warsztaty rozwojowe dla kobiet.
Agnieszka Weseli - od 1999 roku bada i popularyzuje historię kobiet i życia seksualnego w Polsce w wiekach XIX i XX, zajmując się takimi tematami, jak życie
seksualne studentów warszawskich na przełomie XIX i XX wieku, wychowanie seksualne dzieci i młodzieży na ziemiach polskich w XIX i pierwszym dziesięcioleciu XX wieku, prostytucja w Warszawie w dwudziestoleciu międzywojennym, dom publiczny oraz homoseksualizm w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau, seksualność w nazistowskich obozach koncentracyjnych, obecność lesbijek oraz osób transseksualnych i transgenderowych w społeczeństwie i kulturze polskiej w wiekach XIX i XX: doświadczenia osób transseksualnych w toaletach publicznych, literatura lesbijska w Internecie, lesbianizm a sadomasochizm.
Stała uczestniczka i współorganizatorka polsko-niemieckiego seminarium „Kobiety w Auschwitz" w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu. Publikacje m.in. „Rita Baum", „Przegląd Historyczny", „Zadra", „Katedra", „Czas Kultury", Critical Issues in Sex and Sexuality (e-book), Oksford 2006, Tout sur l'amour, Tuluza 2007, Queerowanie feminizmu, Poznań 2007, Gender Query: Explorations of Identity, Expression, and Embodiment, Cambridge [w druku]).
Tłumaczka i redaktorka książek oraz filmów (wydała m.in. publikacje źródłowe Rozmowy norymberskie i Śmierć Hitlera, współpracowała z Anną Laszuk jako redaktorka książki Dziewczyny, wyjdźcie z szafy!).
Jej wkład w powstanie albumu „Kiedy kobieta kocha kobietę… Album relacji", oprócz jednego z rozdziałów, obejmuje również redakcję tekstów.
Miłośniczka konferencji naukowych i queer-art-festiwali, gorliwa uczestniczka kursów, seminariów i warsztatów twórczych oraz praktycznych (Szkoła Reportażu w Collegium Civitas, dramatopisarstwo, film, fotografia, tworzenie stron www).
Studiuje w Akademii Psychologii Zorientowanej na Proces.
Lokalna siłaczka (organizuje i współorganizuje Manify, Ladyfesty, Dni Równości, obozy feministyczne, dyskusje, debaty, działania artystyczne; należy do Porozumienia Kobiet 8 Marca, kolektywu Kvir Svera i grupy Ulica Siostrzana.
Współtworzyła projekty „Poradnia Antyhomofobiczna", kalendarium „LESteśmy w Polsce" i pracowała przy redakcji i korekcie publikacji Porozumienia Lesbijek (LBT):
„Fakty przeciwko mitom o lesbijkach i gejach" autorstwa m.in. Ygi Kostrzewy i Anny Zawadzkiej.
Pisze teksty dla kabaretu lesbijskiego Barbie Girls. Jest połową duetu twórczego
Ultra-Fiolet. Współtworzyła pierwszy w Polsce festiwal queerotyki FAQ! (maj 2007;
www.faq-fest.pl)
W ramach Fundacji Centra od jesieni 2007 roku organizuje w Warszawie społeczno-kulturalną Centrę queerowo-kobiecą UFA;
www.u-f-a.pl).
Kiedy kobieta kocha kobietę, Alicja Długołęcka, Agata Engel-Bernatowicz, wydawnictwo Anka Zet Studio, Warszawa 2008